MEHMET BAYER – 20/04/2023 – HİBYA – Çanakkale Kara Savaşları sırasında Gelibolu Yarımadası'nda Anzaklar adına irtibat ve haberleşme postası olarak görev yapan Bill adındaki at, 1924 yılında telef olduktan sonra İngiliz Milletler Topluluğu Savaş Mezarları Komisyonu'nun (Commonwealth War Graves Commission) Arı Burnu bölgesindeki bakım onarım merkezinin bahçesine gömülüp, hatırlanması için mezar taşı kondu.

Savaşta, tarihi yarımadada görev yapan ve burada ölen bir atının mezarının olduğu birçok ziyaretçi tarafından bilinmiyor. Bill'in hikayesi 1914 yılında Sidney'deki Liverpool Ordu Kampı'nda başladı. Acemi askerlerin ve savaşta kullanılacak atların eğitildiği bu kampta, üzerine hiç kimseyi bindirmeyen Bill'e ''binilemez'' etiketi verilip, yük atı olarak diğer 130 bin atla Mısır'a gönderildi.

Bill, Mısır'dan Anzak askerleriyle Gelibolu Yarımadası'na gönderildikten sonra, burada cephane, erzak, yaralı ve ölü taşıma görevlerinde kullanıldı. Tehlikeyi sezen tavırları ve hızıyla diğer atlar arasından sivrildi.

Bill, Ağustos 1915'te İngilizlerin Suvla Koyu'na yaptıkları çıkarmadan sonra Suvla Koyu ve Anzak Koyu arasındaki tehlikeli hatta irtibat ve haberleşme postası olarak görevlendirildi. 

Bölgede yaşayan ve Çanakkale Savaşları'nın tarihiyle ilgilenen yerel gezgin Şafak Güler, bu hattın çok tehlikeli olduğunu, olası bir yavaşlamanın ya da duraksamanın her an bir Türk keskin nişancısının mermisiyle buluşma anlamına gelebildiğini söyledi.

Her gün denize yakın düzlüklerden yaklaşık 8 kilometrelik mesafeyi kateden ata bir gün, bir Türk keskin nişancısının 2 mermisini isabet ettiğini anlatan Güler, ''Böğründen aldığı yaralarla durmadan ilerleyen Bill, görevini tamamlayarak tedavi altına alınıyor. Mermilerden biri çıkarılırken, diğeri ömrünün sonuna kadar vücudunda kalıyor. Bill'in tedavisi boyunca, onunla ilgilenen Binbaşı Michael Shanahan ile arasında oluşan bağ, Shanahan'ın onun tek binicisi olmasıyla sonuçlanıyor.'' dedi.

Güler, Çanakkale cephesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Mısır'a dönen Bill'in 1916'da Süveyş Kanalı yakınlarındaki Romani Muharebeleri'nde Binbaşı Shanahan ile yeniden Türklere karşı  savaştığını, Türk askerlerinin çemberinde kalan Tazmanyalı 4 asker ve binicisini sırtına alarak kurtarmasıyla ün kazandığını duyurdu.

Avustralya'daki kaynaklardan yaptığı araştırmada, Bill'in 1920 yılında İngilizlerin İstanbul ve Çanakkale'yi işgaliyle yeniden Gelibolu Yarımadası'na geldiğini, İngilizlerin yaptığı mezarlık çalışmalarında görev aldığını dile getiren Güler, ''At, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde kazanılan Kurtuluş Savaşı'nın neticelenmesi ve İngilizlerin Gelibolu Yarımadası'nı terk etmesi dolayısıyla yabancı askerlerin mezarlarıyla ilgilenecek Büyük Anafarta köyünden bir aileye teslim ediliyor. 1924 yılında öldükten sonra günümüzde yabancıların mezarlıklarından sorumlu olan Commonwealth War Graves Commission'un Arı Burnu bölgesindeki bakım onarım merkezinin bahçesine gömülüyor ve mezar taşı konuyor. Bu sıra dışı savaşta her iki taraftan birçok insanın hikayesini dinledik. Bu da bir savaş atının hikayesiydi. Sonuçta atın düşman olanı olmaz, düşmanın atı olur.'' ifadesini kullandı.

Hibya Haber Ajansı