İstanbul Planlama Ajansı tarafından aylık olarak gerçekleştirilen İstanbul Barometresi araştırmasının Şubat 2023 raporu yayımlandı. İstanbulluların Şubat ayında gündeminde başta Kahramanmaraş, Hatay ve Adıyaman olmak üzere 11 ili etkileyen ve çok ciddi can ve mal kaybına yol açan depremler ve olası Marmara Depremi ilk sırada yer aldı. 

Katılımcılara Şubat ayında evde en çok ne konuşulduğu soruldu. Katılımcıların yüzde 76’sı Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerin evde en çok konuşulan konu olduğunu belirtti. Yüzde 90,7’si ise Kahramanmaraş merkezli depremlerin Türkiye’nin gündemi olduğunu, yüzde 73,7’si olası İstanbul Depremi’nin Şubat ayında İstanbul’un gündemi olduğunu belirtti.

İstanbul yakınlarında yedi veya daha şiddetli bir deprem meydana geldiği takdirde yaşadıkları konutun/binanın ağır hasar alacağını veya yıkılacağını düşünen katılımcı sayısı yüzde 29,8. 1999 yılından önce yapılmış binalarda yaşadığını belirten katılımcıların yüzde 45,9’u ise yaşadığı konut/binanın ağır hasar alacağını veya yıkılacağını düşünüyor. Katılımcıların yüzde 50,1’i oturduğu binanın riskli çıkma durumunda daha güvenli bir konuta taşınacağını belirtti.  

Katılımcıların yüzde 21,7’si maddi yetersizlikler sebebiyle binası hasarlı olduğu durumda bile kalmaya devam etmek durumunda kalacağını belirtti. Katılımcıların sosyoekonomik statülerine göre incelendiğinde alt sosyoekonomik statüye sahip katılımcıların yüzde 25,8’i maddi yetersizlikler sebebiyle binasında kalmaya devam edeceğini belirtti. Sosyoekonomik seviye arttıkça binayı yeniletmek üzere apartman sakinleriyle görüşmek istediğini belirten katılımcıların oranında artış görüldü. 

Binasında güçlendirme veya kentsel dönüşüme gidilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 47,2 oldu. Katılımcıların bina yaşına göre sonuçlar incelendiğinde 1999 yılından önce yapılmış binalarda yaşadığını belirten katılımcıların yüzde 68,9’u oturduğunu binada güçlendirme veya kentsel dönüşüme gidilmesi gerektiğini belirtti. Katılımcıların yüzde 65,7’si İstanbul’da binaların depreme dayanıklı hale getirilmesinde merkezi yönetimin görev alması gerektiğini belirtirken yüzde 61,9’u İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin görev alması gerektiğini belirtti.

İstanbul’da kentsel dönüşümün hızlanmasında en etkili yöntemin resmi kurumlar tarafından güvence altına alınmasıyla gerçekleşebileceği düşünülüyor. Bu yöntemi sırasıyla kira yardımı gibi maddi desteklerin sağlanması ve komşular arasındaki uyuşmazlıklar için yasal zorunluluklar getirilmesi takip etti. 

Katılımcıların yüzde 50,1’i oturduğu konuta deprem risk tespiti yaptırmayı düşündüğünü belirtti. 1999 yılından önce yapılmış binalarda yaşadığını belirten katılımcıların yüzde 54,1’i oturduğu konuta deprem risk tespiti yaptırmayı düşündüğü belirtti. Katılımcıların yüzde 33,4’ü Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından diğer bina sakinleriyle deprem veya konutlarının durumu ile ilgili bir toplantı yaptığını belirtti. Katılımcıların yüzde 19,3’ünün apartmanında kentsel dönüşüme gidilmesi gerektiği düşünülüyor. Bu oranın 1999 yılı öncesi yapılan binada oturan katılımcılar için yüzde 29,5 olduğu görüldü.

“İstanbulluların son iki senede geçirdikleri en mutsuz ay, bu yılın Şubat’ı oldu”

İstanbul Barometresi araştırması süresince ortalama 4,9 olan mutluluk skoru bu ay 2,7 olarak ölçüldü. Katılımcıların 10 üzerinden değerlendirmeleri istenen Şubat ayındaki yaşam memnuniyeti seviyesi 3,7 olarak ölçüldü. Katılımcıların yüzde 58’i son günlerde kendini öfkeli hissettiğini belirtti.