Ticaret Bakanlığı tarafından GTS (genel ticaret sistemi) kapsamında açıklanan ekim ayı önde gelen dış ticaret verilerine göre; Geçen yılın aynı ayına göre ihracat %2,8 artarak 21,3 milyar ABD dolarına, ithalat ise aynı dönemde %31,9 artarak 29,3 milyar ABD dolarına yükseldi. Bu kapsamda, dış ticaret açığı, enerji faturasındaki artışın etkisiyle 12. ayda da genişleyerek 2021 yılı eşlenik dönemindeki 1,5 milyar ABD dolarına kıyasla Ekim ayında %430.4 artarak 8 milyar ABD dolarına yükseldi. Sonuç olarak, 12 aylık dış ticaret açığı Ekim 2022 itibarıyla 104 milyar ABD Doları’na yükseldi. Ocak-Ekim döneminde dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre %168.5 artarak 91,1 milyar ABD Doları oldu.
Eylül ayında içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu ABD, Irak ve Rusya takip etmektedir. İthalat kalemlerinde; Ekim 2022’de ilk sırayı ana enerji tedarikçisi Rusya alırken (yıllık %106,9 artış), onu Çin, İsviçre ve Almanya izlemiştir. Mal gruplarına bakıldığında, ham madde (ara mallar) (%0,6), yatırım (sermaye) (%21,7) ve tüketim (%0,3) ihracatında geçen seneye göre artış görülmüştür. İthalat tarafında ise ham madde kategorisinde görülen emtia fiyatlarından kaynaklı %32 artışa karşılık; yatırım malları %25,9, tüketim malları ise %39,3 artmıştır.
Türkiye’nin Dış Ticaret Dengesi, Milyon USD… Source: Ministry of Commerce, Bloomberg, Tera Yatirim
Türkiye’nin dış ticaret dengesizliğindeki patika, geçen yılki para birimindeki erimeden ihracattaki artışın söndüğünü ve enflasyonun üreticilere yetiştiğini gösteriyor. Aynı zamanda, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra başlayan petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki küresel yükseliş, yılın ikinci yarısında ekonomik aktivitede gözle görülür bir yavaşlamaya rağmen ithalatı hızlandırıyor. Ön veriler tüm ticaretin dökümünü içermese de, Türkiye için önemli bir petrol ve gaz kaynağı olan Rusya’dan yapılan ithalatın bir önceki yıla göre %106,9 artarak 5 milyar dolara ulaştığını ve diğer tüm ülkelerden daha fazla olduğunu gösteriyor.
Kaynak: Tera Yatırım-Enver Erkan
